Grootse en gruwelijk aflopende liefdesgeschiedenissen waren de stiel van Anna Achmatova. Ook in haar persoonlijk leven was ze een hartenbreker van formaat. Zo presteerde ze het om op haar huwelijksreis al een affaire te starten. Met de dan nog onbekende Modigliani. (Oog voor talent had ze wel.)
Witbleek onder haar donkere voile,
Handenwringend. 'Je voelt je beroerd?'
'Wil je weten waarom? Met mijn schrale
Droefheid heb ik hem dronken gevoerd.'
Hij liep wankelend weg, zijn ellende
Liet een litteken op zijn gelaat.
Zonder hand aan de trapleuning rende
Ik hem blind achterna tot op straat.
En ik hijgde: 'Het was maar een grapje
Wat ik zei, ik ga dood zonder jou!'
Maar hij glimlachte ijzig - 'Ik snap je,'
Zei hij kalm, 'pas maar op, je vat kou.'
Dit gedicht schreef ze in 1911 toen ze tweeëntwintig was. Ze werd al gauw zo beroemd dat haar liefdesleven besproken werd in de roddelpers. Dichters hadden in het Rusland van toen een heel andere status dan bij ons. In 1918 hertrouwde en schreef over die relatie het gedicht:
Ik jou gehoorzamen? Doe niet zo zot!
Een feministe avant la lettre. Na de communistische revolutie kon ze amper meer publiceren en onder Stalin werd ze zelfs tot volksvijand nummer 1 verklaard. Veel van haar vrienden verdwenen naar Siberië, maar zij overleefde en kreeg na de dood van Stalin een huisje in de schrijverskolonie Komarovo, net buiten Petersburg. Daar stierf ze in 1966.
Laatste toast
Op mijn bestaan vol nijd en spijt,
Ons huis in stof en as
Ons samenzijn in eenzaamheid,
Op jou hef ik het glas,
En op die ogen, kil en dof
Die mond, die mij verried,
En op de wereld, wreed en grof,
Op God, die ons verliet
Bron gedichten: Maar mijn liefde voor jou maakt me machteloos / Anna Achmatova – Gekozen en vertaald door Hans Boland