Nu het op het eind van mei toch nog meiachtig wordt, wat aandacht voor Neerlands fraaist zingende voorjaarsvogel.
“Een nieuwe lente en een nieuw geluid”, wordt veel geciteerd, maar ik vraag me af hoeveel mensen weten dat het van Gorter is en hoeveel mensen het prachtige vervolg kennen.
Een nieuwe lente en een nieuw geluid:
Ik wil dat dit lied klinkt als het gefluit,
Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht
In een oud stadje, langs de watergracht ...
Hierna volgen nog 150 pagina’s. Ik zal ze niet allemaal citeren. Behalve de Mei heeft Gorter nog veel meer geschreven. Een groot deel is geëngageerde socialistische poëzie. Niet slecht, maar het mooiste zijn toch de gedichten uit zijn sensitieve periode. Heel licht en speels, en bolstaand van de eigengemaakte bijvoeglijke naamwoorden.
Aldoor dat metalen ruischen van de metalen stralende zee
en het woestlichte gebots, het wreede golfwêe,
het flitsige, bijtige, fijnstralend oneindige,
het zoowijdspreidige vloedomheinige,
en toch dat volle natte blauwe aangerol
het sprenkelschuime diep watervol,
Een geweldige, complete beschrijving van de sensatie hoe het is om aan zee te zijn: het overdadige licht; het geluid van de golven; het gevoel van de wind en het zand op je huid, en het dubbele besef van heerlijke weidsheid en tegelijk onverschilligheid en gevaar. Op het einde van het gedicht verschijnen er ook nog mensen, dames om precies te zijn. En dan is het feest natuurlijk helemaal compleet.
... 't oogfijne ooglavende waterdagen, daar boven het vlakke luchtvlagen - gaande daar dames, wange' als bloeme, dicht voor heen, parasolzilverige, handekenshange, juweelige in ogenschijn.
Ik hou wel van dat barokke. Als 17-jarige hing ik zwijmelend boven de Mei van Gorter – al las ik het niet uit, dat was dan kennelijk weer te veel gevraagd (maar zette het wel op mijn lijst). Proza van die aard zou je er tegenwoordig bij geen enkele uitgeverij doorheen krijgen – overal zitten redacteuren die weten Hoe Het Hoort.
Met wulpse poëzie maak je misschien nog wel een kans (denk aan Het glimpen van de welkwiek van Ilja Leonard Pfeijffer).